ระบำเทพบันเทิง

ระบำเทพบันเทิง  เป็นการแสดงประเภทระบำมาตรฐาน  ซึ่งกรมศิลปากรได้ปรับปรุงขึ้นใช้เป็นระบำของเทพบุตรนางฟ้าฟ้อนรำบำเรอองค์ ปะตาระกาหลาในละครในเรื่องอิเหนา ตอนลมหอบ  ได้นำออกแสดงแก่ประชาชน ณ โรงเรียนละครศิลปากร เมื่อปีพุทธศักราช ๒๔๙๙   ผู้ประพันธ์บทร้อง  และปรับปรุงทำนองเพลงแขกเชิญเจ้ากับเพลงยะวาเร็วคือนายมนตรี ตราโมท ผู้เชี่ยวชาญดนตรีไทย กรมศิลปากร ลักษณะและรูปแบบการแสดง            ระบำเทพบันเทิง   เป็นระบำมาตรฐานชุดหนึ่ง  ในละครในเรื่องอิเหนาตอนลมหอบ  ซึ่งเป็นระบำของเทพบุตรนางฟ้าฟ้อนรำ เพื่อบวงสรวงองค์ปะตาระกาหลา มีลักษณะรูปแบบการแสดงได้ ๒  แบบคือ                         ๑.  เป็นการแสดงชุดเป็นตอนในละครในเรื่องอิเหนา ตอนลมหอบ                         ๒.  เป็นระบำมาตรฐาน คู่พระ นาง ที่แสดงในงานมงคลทั่วไป การแต่งกาย            ระบำเทพบันเทิงแต่งกายยืนเครื่องพระ นาง   เนื่องจากเป็นบทบาทของเทวดานางฟ้า มาฟ้อนรำเพื่อบวงสรวงองค์ปะตาระกาหลา มีเครื่องแต่งกายดังนี้ รูปการแต่งการยืนเครื่องพระ  การแต่งกายแบบยืนเครื่องพระ มีดังนี้                 -  กำไลเท้า                 -  ห้อยข้างหรือเจียระบาด                 -  สนับเพลา                 -  ผ้านุ่งหรือภูษา                 -  ห้อยหน้าหรือชายไหว                 -  เสื้อหรือฉลององค์แขนยาว                 -  รัดสะเอวหรือรัดองค์                 -  เข็มขัดและปั้นเหน่ง                 -  กรองคอ                 -  อินทรธนู                 -  ทับทรวง                 -  พาหุรัด                 -  สังวาล                 -  ตาบทิศ                 -  ชฎา                 -  ดอกไม้เพชร                 -  จอนหู                 -  ดอกไม้ทัด (ด้านขาว)                 -  อุบะ                 -  ธำมรงค์หรือแหวน                 -  ทองกรหรือกำไลแผง                 -  แหวนรอบ                 -  ปะวะหล่ำ รูปการแต่งกายยืนเครื่องนาง ดูจาก CD-ROM การแต่งกายแบบยืนเครื่องนาง มีดังนี้                 -  กำไลเท้า                 -  เสื้อในนาง แล้วสวมสะอิ้ง (สร้อยตัว)                 -  ผ้านุ่งนางหรือภูษา                 -  เข็มขัดและปั้นเหน่ง                 -  ผ้าห่มนาง                 -  นวมนางหรือกรองคอ                 -  จี้นางหรือตาบทับ                 -  พาหุรัด                 -  แหวนรอบ                 -  ปะวะหล่ำ                 -กำไลตะขาบ                 -  ทองกร                 -  ธำมรงค์หรือแหวน                 -  มงกุฎกษัตรีย์                 -  ดอกไม้ทัด(ด้านซ้าย)                 -  อุบะ เครื่องดนตรี            เครื่องดนตรีที่ใช้บรรเลงประกอบระบำเทพบันเทิง คือ วงปี่พาทย์เครื่องห้า  ประกอบด้วย ปี่ใน  ระนาดเอก  ฆ้องวงใหญ่  กลองทัด  ตะโพนและฉิ่ง รูปวงปี่พาทย์เครื่องห้าดูจาก  ท่ารำ             ระบำเทพบันเทิง  เป็นระบำมาตรฐานที่เป็นการรำคู่พระ นาง ที่ประสานสัมพันธ์กัน มีการตีบทตามบทร้อง และทำนองเพลง  โดยใช้กระบวนท่ารำตามแบบแผนนาฏศิลป์ไทย โอกาสที่ใช้แสดง            ระบำเทพบันเทิง ใช้แสดงได้ ๒ โอกาส คือ                         ๑.  เป็นระบำของเทพบุตรนางฟ้าฟ้อนรำบำเรอองค์ปะตาระกาหลา  ในละครในเรื่องอิเหนา ตอนลมหอบ                         ๒.  เป็นระบำที่แสดงในงานมงคลทั่วไป ท่ารำประกอบระบำเทพบันเทิง                                                  การแต่งกายลักษณท่าการรำของระบำเทพบรรเทิงเป็นเพลงรำที่สวยงามสละสรวยในทุกท่วงท่าทีและเนื้อร้องที่สอดคล้องกับท่ารำ